Internationaal recht – Benthem ECLI:NL:XX:1985:AC9055

Casus

Albert Benthem woont in Noordwolde en is houder van een tankstation in deze gemeente. Voor het installeren en gebruiken van een LPG-installatie heeft hij een vergunning nodig van het College van B&W, deze vraagt hij aan op 5 april 1976. Deze aanvraag wordt gepubliceerd zodat omwonenden zich hier eventueel tegen kunnen verzetten. Drie omwonenden doen dit. Een milieu-inspecteur adviseert het college om deze vergunning niet te verlenen. De gemeente verleent de vergunning toch en Albert Benthem begint met het installeren van de installatie. De milieu-inspecteur (onderdeel van het bestuur) stelt tegen de verlening van de vergunning beroep in bij de Kroon (Koning en ministers, dus ook bestuur). De Kroon vernietigt het besluit tot verlening van de vergunning. Benthem mag de machine niet meer installeren of gebruiken, maar hij had hem ondertussen al geplaatst. Benthem vraagt, na een lange procedure, om een beslissing van het EHRM over de onafhankelijkheid en onpartijdigheid van het Kroonberoep. Immers, de milieuminister, die nauw verbonden is met de casus, heeft ook veel invloed op de uitspraak van de Kroon.

Rechtsvraag

Is het beslissen over deze zaak door de Kroon (een niet-onafhankelijk bestuursorgaan) een schending van artikel 6 lid 1 EVRM (toegang tot de rechter)?

EHRM

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens oordeelt dat de Kroon niet kan worden aangemerkt als onafhankelijke rechterlijke instantie volgens art. 6 lid 1 EVRM, omdat de uitspraak wordt gedaan in de vorm van een koninklijk besluit. Het kroonberoep is in strijd met de verdragsbepaling, omdat hiertegen ook geen hoger beroep open staat bij een onafhankelijk gerecht. Dit arrest betekende dan ook het einde van het kroonberoep in Nederland.