Publiekrecht – Fluoridering ECLI:NL:HR:1973:AD2208

Feiten

De gemeente Amsterdam heeft besloten het drinkwater te fluorideren. Eisers hebben gesteld dat zij bezwaren hebben tegen gefluorideerd drinkwater vanwege medische, biologische, ethische en andere redenen en dat zij geen mogelijkheid hebben om te beschikken over niet-gefluorideerd drinkwater. De gemeente Amsterdam heeft namelijk een monopoliepositie met betrekking tot de verstrekking van drinkwater en heeft onvoldoende voorzieningen getroffen om het drinken van zuiver drinkwater mogelijk te maken.

Rechtsvraag

Is er voor ingrijpend overheidshandelen een wettelijke grondslag vereist?

Overweging

De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de toevoeging van stoffen aan het drinkwater een zo ingrijpende maatregel is, dat een waterleidingbedrijf dit niet zonder wettelijke grondslag mag doen. Het toevoegen van stoffen aan het drinkwater is een ingrijpende maatregel, omdat de eigenaar van een waterleidingbedrijf een monopoliepositie heeft in zijn distributiegebied en drinkwater een van de eerste levensbehoeften is, waardoor verbruikers zijn aangewezen op het drinkwater zoals dat wordt aangevoerd via het bestaande leidingnet. Verbruikers zijn dus eigenlijk gedwongen de stoffen in het drinkwater tot zich te nemen. .

Rechtsregel

Voor ingrijpende overheidsmaatregelen, (ook al gaat het om positief overheidsoptreden) is een wettelijke grondslag vereist.