Europees recht – Costa-Enel ECLI:EU:C:1964:66

Casus

Costa was een advocaat die aandelen had in een bedrijfje dat dankzij de Italiaanse nationalisatiewet was ingelijfd in het grote bedrijf ENEL. Costa verzocht in een gerechtelijke procedure aan het HvJEU om toepassing van art. 117 VwEU. Dat zou betekenen dat de Italiaanse rechter zou moeten toetsen aan het Europese gemeenschapsrecht. De rechter vond echter het nationale recht belangrijker en paste dat toe.

Rechtsvraag

Mocht de Italiaanse rechter het Europese recht buiten beschouwing laten en het nationale recht toepassen?

Overweging

Het Hof overwoog dat het VwEU een rechtsorde in het leven heeft geroepen die bij de inwerkingtreding van het verdrag in de rechtsorde van de lidstaten is opgenomen. De lidstaten hebben hun soevereiniteit deels afgestaan en hebben daarmee aanvaard dat het Unierecht rechtstreeks doorwerkt in het nationale recht. Het HvJEU oordeelde dat het VwEU voorrang heeft boven het nationale recht. Hiermee bevestigt het HvJEU zijn eigen rechtsorde en het supranationale karakter van de EU. Verder werd het transformatiesysteem verboden en het incorporatiesysteem verplicht.

Rechtsregel

Als landen lid worden van de EU staan ze een deel van hun soevereiniteit af en daarmee aanvaarden ze dat het Unierecht rechtstreeks doorwerkt in het nationale recht.